Alles wat je moet weten over Bitcoin (BTC)

Warren Buffett noemde het rattengif, technerds noemen het de grootste revolutie uit de geschiedenis, de bakker op de hoek zegt het gewoon een kans te willen geven en eens in de zoveel tijd raakt zelfs je labrador puppy er niet over uitgepraat: Bitcoin. Het houdt dus veel mensen bezig, maar wat is het nou precies? Hoe werkt het? En bovenal: waarom zijn bitcoins zo gigantisch veel geld waard? Dit artikel neemt je stap voor stap mee langs alle Bitcoin-vragen die je maar kunt bedenken, dus pak er een kopje koffie bij en let’s go!

Wat is Bitcoin?

Bitcoin is een gedecentraliseerde digitale munt die functioneert zonder een derde partij, zoals een centrale bank.

Video

Om je alvast een globaal idee te geven van wat Bitcoin is, is deze 100-seconden-video van Funk-e Studios handig:

Het verhaal achter Bitcoin

Het verhaal achter Bitcoin begon tijdens de economische crisis van 2008. De crisis die in de VS is ontstaan doordat banken mensen opzadelden met schulden die zij alleen konden betalen zolang de rente laag bleef. Het was bijna vanzelfsprekend dat de Federal Reserve (FED) de banken zou redden, waardoor banken dit soort grote risico’s namen.

Echter, toen de rente begon te stijgen, konden steeds minder mensen hun hypotheek betalen. Opnieuw klopten de banken aan bij de FED, maar deze gaf dit keer geen gehoor. Hierop volgde het faillissement van de grote investeringsbank Lehman Brothers. Men zag in dat banken te afhankelijk geworden waren van de overheid en de centrale bank. De enige optie was om de banken opnieuw te redden met vers geprint geld van de FED. Hiermee strafte de Federal Reserve de banken niet, maar hielpen zij de banken juist met geld dat bijna gratis was. Tegelijkertijd kreeg de bevolking een economische crisis voor de kiezen.

Eén ding was eind 2008 duidelijk: de monetaire macht is gecentraliseerd en ligt vrijwel volledig bij de overheid, waardoor ook de economische macht in handen van die partij ligt. Als gevolg hiervan moet het overgrote deel van mensen lijden onder de economische keuzes van een centrale partij.

Het Bitcoin-concept

Op 31 oktober van dat jaar bood zich een concept aan dat de monetaire macht in handen van het volk zou leggen. Ene Satoshi Nakamoto deelde die dag namelijk een whitepaper genaamd “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Hierin legt Nakamoto een concept uit waarmee het mogelijk wordt om digitale transacties te versturen en ontvangen zonder dat daar een derde partij, zoals een bank, aan te pas komt. Bitcoin (ook wel BTC of XBT), en niet de dollar, zou de eenheid van de digitale transacties in dit systeem worden. De munt bitcoin was de eerste in zijn soort: iedereen die dat maar wil, kon (en kan) deze digitale valuta zelf creëren. Dit zou in theorie het eind betekenen van de economische machteloosheid van het volk.

Over hoe dit er in de praktijk zou uitzien, had Nakamoto ook nagedacht. Het systeem dat hij bedacht, zou namelijk gebruik gaan maken van de blockchain-technologie. Bitcoin’s toepassing van de blockchain (of blokketen) stelt iedereen in staat om op de meest veilige manier onderling waarde uit te wisselen. Hierbij kan een derde partij niets manipuleren, kan iedereen meekijken met de transacties die plaatsvinden en kun je toch je identiteit beschermen.

Oorspronkelijk is Bitcoin dus een reactie op de gecentraliseerde monetaire macht. Deze reactie kwam in de vorm van een gedecentraliseerd digitaal betaalmiddel dat gebaseerd is op democratische besluitvorming. Ook is er een verschil tussen Bitcoin en bitcoin. Met de eerste wordt het netwerk bedoeld, met de tweede de valuta. Voordat we dit kunnen begrijpen, is wat kennis over Bitcoin’s werking vereist.

Hoe werkt de Bitcoin-blockchain?

De Bitcoin-blockchain werkt als een gigantische database waarin alle Bitcoin-transacties staan opgeslagen. Deze database is opgebouwd uit blokken die elk een paar duizend transacties bevatten. Gemiddeld wordt er iedere tien minuten een blok met nieuwe transacties aan de Bitcoin-blockchain toegevoegd.

Hoe werkt een bitcoin-transactie?

Bitcoin-transacties vinden plaats tussen digitale portemonnees en bestaan uit unspent transaction outputs (UTXO’s). In de praktijk is het versturen van bitcoins eenvoudig. Je voert een hoeveelheid bitcoins en een ontvangstadres in, waarna je op “verstuur” klikt. Wat er precies achter de schermen gebeurt, laten we hieronder zien.

Als we het hebben over bitcoin-transacties, komen daar grofweg vier aspecten bij kijken:

• Unspent transaction outputs (UTXO’s);
• Bitcoin portemonnees (bitcoin wallets);
• Publieke sleutels (public keys);
• Privé sleutels / geheime sleutels (private keys / secret keys).

Achter de schermen vinden Bitcoin-transacties dus plaats tussen bitcoin portemonnees (wallets). In die portemonnees bevinden zich in feite geen bitcoins, maar unspent transaction outputs (UTXO’s). Deze kun je zien als cheques. Vaak heb je verschillende cheques met verschillende waardes in je portemonnee en elke keer als je iets uitgeeft, dien je de gehele cheque uit te geven. Dat heeft te maken met de manier hoe de transacties in elkaar zitten.

Doorgaans wordt de input van een bitcoin-transactie opgesplitst in drie outputs. De input is een UTXO die op dat moment uitgegeven (spent) wordt. De outputs zijn allemaal vers geproduceerde UTXO’s, want het zijn outputs en ze zijn unspent. De input en output zijn altijd gelijk aan elkaar.

Hoe zijn bitcoin-transacties beveiligd?

Elke bitcoin-transactie is beveiligd door middel van asymmetrische cryptografische versleuteling. Dat heeft alles te maken met de twee sleutels die je krijgt als je een bitcoin-portemonnee aanmaakt: publieke sleutel en privé sleutel. De publieke sleutel kun je openbaar maken, maar het aller veiligst is om deze alsnog geheim te houden. Echter, de privé sleutel mag je nooit openbaar maken. Dit is het wachtwoord tot alle bitcoins in je portemonnee.

Om te beginnen zijn bitcoin-adressen en deze sleutels met elkaar verbonden. De publieke sleutel is namelijk gegenereerd door de privé sleutel, terwijl de publieke sleutel bitcoin-adressen genereert. Een bitcoin-adres is dus een output van de publieke sleutel, terwijl de publieke sleutel een output is van de privé sleutel.

Hoewel de sleutels en adressen met elkaar verbonden zijn, is het onmogelijk om een privé sleutel te achterhalen. Dit komt door de versleuteling op basis van asymmetrische cryptografie. Dit wil zeggen dat een output (publieke sleutel) te berekenen is aan de hand van een input (privé sleutel), maar dat het onmogelijk is om een input (privé sleutel) te berekenen aan de hand van een output (publieke sleutel).

Waarom is Bitcoin zo populair?

Bitcoin’s populariteit komt omdat het protocol een unieke combinatie van elementen in zich heeft die een werkend gedecentraliseerd systeem mogelijk maakt. Opsommend komen de redenen van Bitcoin’s populariteit neer op het volgende:

• Consensus
• Cryptografie
• Crypto economics
• Decentralisatie
• Financiële democratie

Niet te stelen en niet te verwateren

Ten eerste is het onmogelijk om bitcoins te stelen. Miners van over de hele wereld zijn het erover eens dat er een bepaalde hoeveelheid bitcoin in jouw portemonnee zit. Als een bitcoin zich bevindt in een portemonnee zonder toestemming van de vorige eigenaar, zullen de miners hier geen overeenstemming (consensus) over bereiken. Als gevolg hiervan zal die hoeveelheid bitcoin toegeschreven blijven aan de rechtmatige eigenaar.

Ook de koopkracht van bitcoins kan niet gestolen worden, aangezien bitcoin een schaars bezit is. Het is duur om er een te creëren. Bij Bitcoin is er namelijk geen derde partij die de eenheden zomaar kan printen. In plaats daarvan is wiskundig vastgesteld hoeveel bitcoins er wel of niet bijkomen. Momenteel worden er 6,25 bitcoins (de block reward) per gemiddeld tien minuten gemined. Echter, de block reward halveert steeds na een periode van ongeveer vier jaar. Dit event staat bekend als de Bitcoin Halving.

Derhalve zal de laatste bitcoin rond het jaar 2140 geproduceerd worden, waarna er eenentwintig miljoen eenheden van zijn gemined. Tevens kunnen er bitcoins verloren gaan door bijvoorbeeld het slordig omgaan met bitcoin-transacties. Dit betekent dat het aanbod van bitcoins op den duur zal stagneren of zelfs iets zal afnemen, waardoor bitcoin een deflatoir bezit is. Hiermee is bitcoin het enige bezit ter wereld dat zowel niet te stelen als niet te verwateren is.

Goede risicospreiding voor investeerders

Bovendien correleert bitcoin niet met traditioneel economische bezittingen zoals aandelen en vastgoed. Het feit dat de populaire cryptomunt niets produceert en het geen materiaal is, ligt hieraan ten grondslag. Over dertig jaar zal één bitcoin nog steeds één bitcoin zijn. Je ontvangt er namelijk geen dividend over en je kunt het niet verwerken in een sieraad of in elektronische apparaten. Ook creëert het niks dat je kunt verkopen. Zo zal je bij laagconjunctuur minder dividend voor je Shell-aandelen krijgen en zal de boer minder geld voor zijn aardappels krijgen. Bitcoins daarentegen zullen niets voor je produceren, ongeacht de conjunctuurstand. Daarom heeft de economie een minder grote invloed op bitcoin dan op de meeste activa.

Als gevolg hiervan kun je er niet gemakkelijk een prijskaartje aan hangen. Toch zijn er, door de productieloosheid van bitcoins, andere factoren waar de koers door wordt bepaald. Waar aandelen en vastgoed worden gedreven door o.a. het BBP, de rentestand, en bedrijfsprestaties, wordt de koers van bitcoin gedreven door vraag en aanbod. Dit zorgt ervoor dat bitcoin een aantrekkelijke investering is voor mensen en asset managers die het risico in hun portfolio willen spreiden.

Financiële onafhankelijkheid voor de armen

Ook is Bitcoin de eerste stap naar financiële onafhankelijkheid van de armste mensen ter wereld. Doordat het voor banken onaantrekkelijk is om zich te vestigen in arme landen, hebben 1,7 miljard (!) volwassenen wereldwijd geen bankrekening. Om die reden zijn veel inwoners van arme landen niet of nauwelijks in staat om geld te sparen, te beleggen, te versturen en te ontvangen. Laat staan dat deze mensen een hypotheek kunnen krijgen voor hun woning.

Door simpelweg een Bitcoin-portemonnee aan te maken, kunnen ze hun telefoon gebruiken als bank. Dit betekent ook dat ze in veel hogere mate gebruik kunnen maken van het internet om daar online geld te verdienen. Bovendien zullen corrupte overheden niet meer in staat zijn om welvaart van hun volk af te pakken door middel van hyperinflatie, waardoor inwoners van deze landen voor het eerst de mogelijkheid hebben om bijvoorbeeld veilig te sparen voor het onderwijs van hun kinderen.

Potentie om geld te vervangen

Door alle karakteristieken die Bitcoin bezit, heeft het de potentie om geld te vervangen. Als we kijken naar wat geld eigenlijk is, zien we dat het drie duidelijke functies dient te hebben. De functie van een (1) ruilmiddel, (2) rekeneenheid en (3) oppotmiddel (store of value). Ondanks deze heldere afbakening raken rechters het niet eens over bitcoin’s status. In Nederland heeft de rechter bepaald dat bitcoin slechts een ruilmiddel is en geen geld, terwijl bitcoin in Frankrijk de officiële status van geld heeft. In de uitklap-secties hieronder gaan we kort in op elk van de functies.

Macht wordt neergelegd bij het individu

Door het gedecentraliseerde karakter van Bitcoin wordt alle verantwoordelijkheid en daarmee alle vrijheid bij de deelnemende individuen neergelegd. Je zou het als volgt kunnen omschrijven: individuen hebben door middel van decentralisatie een controle die voortkomt uit een consensus die is beschermd door cryptografie en crypto economics. Dit is tevens de voedingsbodem voor de gedachte achter bitcoin als ideaal toekomstig oppotmiddel. Uiteindelijk leiden al deze punten tot een beresterk schild tegen financieel machtsmisbruik waardoor er een ware financiële democratie kan ontstaan.

Wat zijn de risico’s van Bitcoin?

Bitcoin’s risico’s draaien hoofdzakelijk om de volgende drie punten:

• Lage adoptiegraad
• Manipulatie-gevoelige markt
• Technologische ontwikkelingen

Lage adoptiegraad

Het protocol is niet veel waard zonder een netwerk van mensen dat Bitcoin ook daadwerkelijk gebruikt. In de afgelopen jaren is er zich een sociale gemeenschap om Bitcoin heen gaan vestigen, maar de adoptiegraad is nog laag. Ondanks dat er vandaag de dag hooguit een paar promille van de wereldbevolking bitcoin bezit, kan dit snel fluctueren aangezien Bitcoin vatbaar is voor het netwerkeffect. De waarde van het Bitcoin-netwerk zal namelijk exponentieel toenemen door dit effect naarmate er meer mensen gebruik van maken. Het aantal gebruikers zal hierdoor steeds sneller toenemen.

Manipulatie-gevoelige markt

Bitcoin kan in korte periodes flink stijgen en dalen. Over de oorzaken van deze fluctuaties wordt nog weleens gediscussieerd. Stevige fluctuaties kunnen natuurlijk voortkomen uit daadwerkelijk wijzigingen in de vraag, maar het kan ook komen door een paar steenrijke bitcoin-bezitters (whales), stablecoins of derivaten.

Technologische ontwikkelingen

Ten slotte is men wel eens bang dat Bitcoin ingehaald zal worden door de technologische ontwikkelingen. Voorbeelden hiervan zijn quantum computing, protocollen met meer schaalbaarheid en protocollen met een energie-zuiniger beveiligingsmechanisme.

De drie grote risico’s die besproken zijn voor Bitcoin (lage adoptiegraad, manipulatie en technologische ontwikkelingen) kunnen in één klap worden gevangen. Namelijk: een hogere adoptiegraad zou leiden tot meer mensen, meer volume en meer liquiditeit. Dit houdt in dat de macht meer verspreid wordt en marktmanipulatie duurder wordt. Bovendien zullen meer mensen betrokken raken bij het updaten van Bitcoin zodat het technologische ontwikkelingen voorblijft.

Hoe en waar koop je bitcoins?

In de begintijd van Bitcoin was het zeer lastig om bitcoins te kopen. Je moest zelf namelijk iemand vinden die ze verkocht. Nu is er veel meer liquiditeit in de markt dankzij de vele crypto-exchanges, waardoor er binnen enkele seconden een koper of verkoper voor je wordt gevonden. Daarnaast zijn er vele brokers en zelfs gedecentraliseerde exchanges te vinden. Waar en hoe je het beste aan je crypto komt, hangt af van wat jij met je crypto wil. Dit hebben wij uitgebreid besproken in ons artikel over het kopen van crypto. Eén ding kunnen we alvast verklappen en dat is dat we in alle gevallen sowieso BTC Direct aanbevelen. Je hoeft dus niet langer te wachten en kunt meteen hier je bitcoins kopen met iDEAL. Ook kun je bitcoins gemakkelijk op Binance kopen, waar je er direct mee kunt handelen als je dat wil. Een andere geliefde aanbieder om BTC bij de kopen is Coinbase. Als je hier een account registreert en voor minsten $100 aan crypto koopt, ontvang je €8 bonus.

Hoe bewaar je bitcoins?

Hoewel crypto-exchanges ideaal zijn om bitcoins te kopen, zijn ze niet de beste optie om je BTC te bewaren. Sommige exchanges hebben weliswaar een veiligheidsfonds van waaruit ze eventueel opgelopen schade kunnen betalen, maar uiteindelijk zijn ze gecentraliseerd. Met andere woorden: je bent dus afhankelijk van een derde partij.

Dit probleem kun je volledig omzeilen door de BTC op te slaan op een hardware wallet, ook wel cold-storage. De hardware wallet die wijzelf gebruiken en zeer tevreden over zijn is de Ledger Nano S. Het ziet eruit als een USB-stick waar je veilig je crypto-munten in kunt opslaan.

Conclusie

Hiermee concluderen we dat Bitcoin zeker een glansrijke toekomst voor zich kan hebben. De manier waarop Bitcoin de financiële controle teruggeeft aan het individu is uitermate goed doordacht en in zeer hoge mate waterdicht. Bitcoin’s decentrale opzet is enerzijds mogelijk door het continue proces van consensus en anderzijds door de beveiliging die is ingebouwd via cryptografische versleutelingen en crypto-economics-stimulansen. Het probleem dat Bitcoin poogt op te lossen is gemoeid met gigantisch veel geld, waardoor naast het protocol ook de waarde van de munt veel potentie heeft.

Echter, er zijn ook enkele risico’s verbonden aan het populaire netwerk. Doordat nog relatief weinig mensen iets met Bitcoin doen, kan het protocol zijn potentieel nog niet laten zien. Om de massa gebruik te laten maken van Bitcoin’s voordelen en om het netwerk sterker te maken, zal de adoptiegraad omhoog moeten. Dit heeft als bijkomende voordelen dat de markt daarna moeilijker te manipuleren zal zijn en heeft Bitcoin een aanzienlijk grotere kans om dreigende technologische ontwikkelingen voor te blijven.

Al met al heeft Bitcoin een gigantisch potentieel. De omvang van het probleem dat Bitcoin oplost is namelijk enorm, terwijl de huidige status van het protocol nog klein is. Hoewel er altijd risico’s bij betrokken zijn, koop je met een Bitcoin-investering een reële kans op een zeer goed rendement.

Video

Wil je het bovenstaande nog eens samenvattend uitgelegd krijgen? Bekijk dan deze video van 99Bitcoins: